Europa en Albanië (1)
Vandaag reis ik naar het Griekse eiland Corfu. Niet voor vakantie, maar met diverse zakenmensen, stafleden van de Eurofractie ChristenUnie-SGP en medewerkers van de christelijke Stichting Kom over en Help. Vanuit Corfu nemen we de veerboot naar het Albanese Sarandë. Nabij die stad bezoeken we een project waar de stichting Kom over en Help mee samenwerkt.
In Albanië zullen we de komende dagen zakenmensen, lokale autoriteiten en nationale politieke kopstukken spreken. Albanië vroeg in 2009 het EU-lidmaatschap aan en is sinds 2014 kandidaat-lidstaat voor toetreding tot de EU. Rapportages van zowel de Europese Commissie als het Europees Parlement onderstrepen de voortgang die het land de afgelopen jaren heeft gemaakt op terreinen zoals versterking van de rechtsstaat, groei van onafhankelijke media, regulering van het belastingsysteem en bevordering van de rechten van mensen, kinderen en minderheden. Tegelijk zijn er nog talloze problemen: corruptie is overal, de positie van de Roma (die 4% van de bevolking vormen) is weinig rooskleurig, er is een “brain drain” van jongeren en studenten het land uit, er zijn veel slachtoffers van mensenhandel en het juridische systeem functioneert maar is wankel. Ook is de werkloosheid met bijna 14% van de beroepsbevolking hoog.
Hoe kan Albanië vooruit komen? Ik denk van onderop. Projecten om de gezondheidszorg te verbeteren, voor onderwijs aan de Roma’s, voor zorg van gehandicapten, voor de ontwikkeling van de landbouw: een dergelijke aanpak is nodig. Dat kan prima kleinschalig en met behulp van microkredieten. Mensen leren zo voor zichzelf op te komen, producten te verhandelen en opbrengsten te herinvesteren. En: ze doen het zelf. Dat houdt bepaalde instanties die ineens mee willen gaan denken op afstand. Want dat is toch hét probleem: overheden of andere, vagere instanties die zich ergens mee gaan bemoeien, die eisen stellen en bovenal, die ook een stuk van de opbrengst willen.
De scheidslijn tussen dergelijk meedenken en corruptie is flinterdun. We weten dat in een land als Albanië de maffia krachtig en machtig is. Daarom de start met kleinschalige projecten die succes laten zien, die mensen vertrouwen geven en zelfverzekerdheid. Op die manier groeit en ontwikkelt Albanië zich. Met hulp van stichtingen uit de Europese landen zoals Kom over en Help. Hulp vanuit visie en overtuiging!
Een meerderheid van het Europees Parlement gaf in november 2018 aan, dat concrete toetredingsonderhandelingen voor het EU-lidmaatschap met Albanië kunnen beginnen. Ik ben nu zo ver nog niet. Ik wil eerst zelf zien en horen hoe de ontwikkelingen zijn. En nagaan of de bezielde “bottom-up” aanpak zoals door Kom over en Help niet de beste methode is om echt vooruit te komen. Vandaag maken we daadwerkelijk de oversteek en varen we net als de apostel Paulus uit naar de overzijde. En nu vanuit Griekenland, om te zien en te horen hoe het werk geïnspireerd door het evangelie in Albanië de geest versterkt en het lichaam tot nut strekt.